Ä°stanbul’un koronavirüs kırılganlık haritasında Avrupa Yakası’ndaki mahalleler daha riskli bulundu

Ä°stanbul Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen ve Ä°BB iÅŸtiraklerinden BÄ°MTAÅž’ın yürüttüğü ‘COVID-19 ile Mücadele Kapsamında Ä°stanbul Kırılganlık Haritası’ projesi sonuçlandı. Proje kapsamında, Ä°BB Ä°stanbul Ä°statistik Ofisi, 961 mahalleden toplanan verileri derleyerek mahallelerin sosyo-ekonomik durumundan ulaşım baÄŸlantılarına, kentsel yoÄŸunluktan demografik yapısına kadar özelliklerini inceledi.Proje kapsamında oluÅŸturulan mekansal yayılma riskine baÄŸlı kırılganlık haritası, sosyo-ekonomik kırılganlık haritası, ulaşıma baÄŸlı kırılganlık haritası ve kentsel yoÄŸunluÄŸa baÄŸlı kırılganlık haritasının sonuçları ÅŸu ÅŸekilde: ANA ULAÅžIM AKSLARINDA RÄ°SK YÃœKSEK Ulaşıma baÄŸlı kırılganlık endeksinin oluÅŸturulmasında, kırılganlığı ve salgın riskini etkileyen yolculuk sayısı, araçlı yolculuklarda toplu taşıma yolculuklarının payı, durak yolcu yoÄŸunluÄŸu, engelli yolcu sayısı, 65 yaÅŸ üstü yolcu sayısı göstergeleri kullanıldı. Ulaşıma baÄŸlı kırılganlık endeksinin sonuçlarına göre, Ä°stanbul’un ana ulaşım akslarında yer alan mahallelerin riskinin yüksek olduÄŸu görüldü.Özellikle Avrupa Otobanı (E-5), Trans Avrupa Kuzey Güney Otoyolu (E-80) ve metro hatlarının geçtiÄŸi mahallelerde kırılganlık deÄŸerleri yüksek olarak tespit edildi. AVRUPA YAKASI’NDA YER ALAN MAHALLELER DAHA RÄ°SKLÄ° DURUMDA Avrupa Yakası’nda yer alan mahalleler, Anadolu Yakası’ndakilere göre daha riskli durumda iken, Bakırköy, Bahçelievler, Zeytinburnu, BayrampaÅŸa ve ÅžiÅŸli ilçelerinde yer alan mahallelerde endeks deÄŸerleri daha yüksek bulundu. Ulaşıma baÄŸlı kırılganlığın en yüksek olduÄŸu mahalleler ise sırasıyla; Mimar Sinan(Ãœsküdar), Aksaray(Fatih), Esentepe(ÅžiÅŸli), Merkez(ÅžiÅŸli), CaferaÄŸa(Kadıköy), Osmaniye(Bakırköy), Acıbadem(Kadıköy), İçerenköy(AtaÅŸehir), Ãœnalan(Ãœsküdar), Topçular(Eyüpsultan) oldu. KIRSAL MAHALLELERDEKÄ° RÄ°SK, KENT MERKEZÄ°NDEKÄ° MAHALLELERE GÖRE YÃœKSEK Sosyo-ekonomik kırılganlık endeksinin oluÅŸturulmasında, Covid-19 salgın sürecinde, salgın riskini ve kırılganlığı etkileyen hane halkı büyüklüğü, Ä°BB sosyal yardıma baÅŸvuran hane sayısı, banka ÅŸube sayısı, kiralık konut fiyat düzeyi, gelir düzeyi, üniversite mezun oranı göstergeleri kullanıldı. Sosyo-ekonomik kırılganlık endeksinin sonuçlarına bakıldığında kırsal nitelikli mahalleler olarak tanımlanan bölgelerin, kent merkezindeki mahallelere göre riskinin yüksek olduÄŸu görüldü. SOSYA EKONOMÄ°K RÄ°SKÄ°N EN YÃœKSEK OLDUÄžU MAHALLELER BELÄ°RLENDÄ° Avrupa Yakası’nda Çatalca, Silivri, Arnavutköy; Anadolu Yakası’nda Beykoz, Pendik, Åžile ilçelerinde bulunan mahallelerde, sosyo ekonomik riskin yüksek olduÄŸu belirlendi. Kadıköy, AtaÅŸehir, BeÅŸiktaÅŸ, Bakırköy ve ÅžiÅŸli ilçelerinde yer alan mahallerde ise sosyo-ekonomik kırılganlık deÄŸerleri düşük çıktı. Fatih(Arnavutköy), Yunus Emre(Arnavutköy), Atatürk(Arnavutköy), Pirinççi(Eyüpsultan), Åžahintepe(BaÅŸakÅŸehir), Oklalı(Çatalca), Yavuz Selim(Arnavutköy), Göçbeyli(Pendik), Yayla(Sultangazi), Hicret(Arnavutköy) mahalleleri ise sosyo-ekonomik riskin en yüksek olduÄŸu mahalleler olarak belirlendi. YEŞİL ALAN MÄ°KTARININ AZLIÄžI, RÄ°SKÄ° ARTIRIYOR Kentsel yoÄŸunluÄŸa baÄŸlı kırılganlık endeksinin oluÅŸturulmasında kentsel nüfus yoÄŸunluÄŸu, AVM sayıları, turistik alan sayısı, kamusal ÅŸube sayıları, derslik başına düşen öğrenci sayısı, pazar kurulan gün sayısı, ticari alan göstergeleri kullanıldı. Kentsel yoÄŸunluÄŸa baÄŸlı kırılganlık endeksinin sonuçlarına göre, genel olarak Ä°stanbul’un kent merkezi ve alt merkezlerinde yer alan mahallelerin risk oranları yüksek olarak belirlendi.Nüfusun yoÄŸunlaÅŸtığı, kentsel hareketliliÄŸin fazla olduÄŸu veya ticaret akışının bulunduÄŸu Bahçelievler, BaÄŸcılar, Esenler, Güngören, BaÅŸakÅŸehir, Zeytinburnu, GaziosmanpaÅŸa ve Sultangazi ilçelerinde yer alan mahallelerin kırılganlıklarının yüksek olduÄŸu kaydedildi. Ä°stanbul’da hizmet sektörünün ve iÅŸ alanlarının yoÄŸunlaÅŸtığı Avrupa Yakası’nda, kentsel yoÄŸunluÄŸa baÄŸlı risk Anadolu Yakası’na göre çok daha yüksek oldu.Bu sonucu, Avrupa Yakası’nda yer alan bazı ilçelerde açık ve yeÅŸil alan miktarlarının ilçe nüfusuna ve ilçenin büyüklüğüne göre yetersiz durumda olması, konut ve ticaret alanlarının yoÄŸun durumda olması da etkiledi. Kentsel yoÄŸunluÄŸa baÄŸlı kırılganlığın en yüksek olduÄŸu mahalleler ise sırasıyla; Ziya Gökalp (BaÅŸakÅŸehir), Karadeniz(GaziosmanpaÅŸa), İçerenköy (AtaÅŸehir), Åženlikköy (Bakırköy), Hürriyet(Bahçelievler), Åžirinevler(Bahçeliever), SoÄŸanlı(Bahçelievler), Ä°smetpaÅŸa(Sultangazi), Ahmet Yesevi(Pendik), Cevizli(Maltepe) olarak belirlendi. ZEYTÄ°NBURNU BEÅžTELSÄ°Z MAHALLESÄ°NE DÄ°KKAT Mekânsal yayılma riskine baÄŸlı endeks ile ‘Hayat Eve Sığar’ uygulamasında bulunan mahallelilerin risk seviyeleri haritadaki lejant seviyelerine göre tespit edildi. Mekânsal yayılma riskine baÄŸlı endeks, riskli bölgelerde yaÅŸayan nüfusun yoÄŸunluÄŸunun fazla olacağı öngörülüp bu kiÅŸilerin salgını çeÅŸitli bölgelerde yayma hızının yükseklik veya düşüklük seviyelerinin hesaplanmasıyla oluÅŸturuldu. Mekânsal yayılma riskine baÄŸlı endeksin oluÅŸturulmasında 15 alt gösterge kullanıldı.Bu göstergeler, ‘Hayat Eve Sığar’ uygulaması risk yoÄŸunluÄŸu, aile saÄŸlığı merkezi sayısı, AVM sayısı, eczane sayısı, ibadethane sayısı, kamu kurumu sayısı, kafe gibi hizmet alanı sayısı, market sayısı, kütüphane sayısı, park ve yeÅŸil alan sayısı, saÄŸlık kurumu sayısı, turistik alan sayısı, anaokulu ve ilkokul sayısı, toplu taşıma durak sayısı, ticari alan sayısından oluÅŸtu. NÃœFUS YOÄžUNLUÄžUNUN YÃœKSEK OLDUÄžU YERLERDE KIRILGANLIK DA YÃœKSEK OLDU Nüfus hareketliliÄŸi ve yoÄŸunluÄŸunun yüksek olduÄŸu mahallelerin kırılganlığının yüksek olduÄŸu görüldü. Avrupa Yakası’ndaki mahallelerin Anadolu Yakası’na göre daha riskli olduÄŸu, saÄŸlık kurum ve kuruluÅŸlarının Avrupa Yakası’nda bulunmasının bu duruma etkisi olduÄŸu belirlendi. Mekansal yayılma riskine baÄŸlı kırılganlığın en yüksek olduÄŸu mahalleler ise sırasıyla; BeÅŸtelsiz (Zeytinburnu), KemalpaÅŸa (Fatih), Kalenderhane (Fatih), Gökalp (Zeytinburnu), Ä°skenderpaÅŸa (Fatih), Ä°smetpaÅŸa (Sultangazi), MesihpaÅŸa (Fatih), Barbaros Hayrettin PaÅŸa (GaziosmanpaÅŸa), Hürriyet(Bahçelievler), Fevzi Çakmak (Bahçelievler) oldu.

Bir önceki yazımız olan Cemal Enginyurt, Alaattin Çakıcı'yı eleştirdiği paylaşımını sildi: Mesaj amacına ulaştı başlıklı makalemizde Alaattin Çakıcı, Cemal Enginyurt ve CHP Genel Başkanı hakkında bilgiler verilmektedir.